شنبه ۰۸ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
آمارهایی که باید برای پژوهشگران امنیت غذایی مهم باشد؛
بررسی‌ها نشان میدهد تراز تجاری بخش کشاورزی و غذا در سال ۱۴۰۱، از لحاظ وزنی به منفی ۱۷ میلیون تن و از لحاظ ارزشی با افتی بی‌سابقه به منفی ۱۳ میلیارد دلار رسیده است. به نظر می‌رسد وضعیت تجارت کشاورزی ایران به شدت به سمت وابستگی شدید به محصولات وارداتی پیش می‌رود و میزان آن به رقم بی‌سابقه ۱۲.۶ میلیارد دلار منفی در سال ۱۴۰۱ رسیده است. در این سال میزان واردات محصولات کشاورزی ۱۷.۸ میلیارد دلار و میزان صادرات آن ۵.۲ میلیارد دلار بوده است.از سوی دیگر میزان واردات غذا به ازای هر نفر در سال ۱۳۷۱ برابر با ۱۲۱ کیلوگرم در سال بوده که در سال ۱۴۰۰ به حدود ۳۶۲ کیلوگرم رسیده است. این افزایش بیش از ۲۰۰ درصدی نشان دهنده وابستگی بیشتر ایرانیان به غذای خارج از کشور است.
کد خبر: ۳۹۳۲۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۰۵
زنجیره ارزش غذا دست کیست؟
کشورهای حاشیه خلیج فارس با وجود ضعف بسیار شدید در صنعت کشاورزی و توان سرزمینی منجر به تولید محصول کشاورزی، بشکل فعال وارد این حوزه شده و با خرید سهام شرکت های عدیده پیشرو و طراحی زنجیره ارزش غذا ، تهدید سرزمینی خود را تبدیل به فرصت تجاری و ملی نموده اند. بعنوان نمونه، الدهرا یکی از بهترین نمونه های گزینش استراتژی مطلوب برای حصول توامان به سود و امنیت غذایی است. در همین حال، شرکت سرمایه گذاری کشاورزی و دامداری عربستان (سالیک) مالک "گروه کنتیننتال اوکراین" است که در غرب کشور فعالیت می کند و در زمینه تولید محصولات زراعی، بذر و سیب زمینی و ذخیره سازی غلات تخصص دارد.
کد خبر: ۳۹۲۳۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۲
حسین شیرزاد:
شکاف بین تولید کشاورزی در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و مصرف غذا از سال ۱۹۸۵ به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. این منطقه کنترلی بر منابع غذایی خود ندارد و به شدت به واردات وابسته است. در سال ۲۰۲۲ کشورهای شورای همکاری خلیج فارس حدود ۸۵ درصد از مواد غذایی خود را وارد کرده‌اند؛ که تقریباً تمام مصرف برنج وارداتی، حدود ۹۳ درصد غلات و تقریباً ۶۲ درصد گوشت و ۵۶ درصد سبزیجات را شامل می‌شود.آن‌ها در مواقع بحران غذایی با چالش‌های مهمی در قالب ممنوعیت صادرات مواد غذایی اعمال شده توسط کشورهای میزبان مواجه هستند. برخی از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس نیز با خرید سهام شرکت‌های بزرگ مواد غذایی و “پردازشگر‌های جهانی غذا” یک گام جلوتر در زنجیره تأمین مواد غذایی حرکت کرده‌اند. در این رابطه نکته‌ای که نباید از آن غافل شد، ژئوپلیتیک در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا و موقعیت بنادر شورای همکاری خلیج فارس دلیل اصلی نگرانی‌ها است.
کد خبر: ۳۹۱۲۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۲
حسین شیرزاد:
تجربه برزیل نشان میدهد که سیاست‌های کشاورزی زمانی بهترین کار را انجام می‌دهند که منعکس‌کننده تعامل بازار‌های مختلف مرتبط و متوازن با یکدیگر باشند. کشاورزی برزیل زمانی شکوفا شد که این کشور به یک محیط نهادی از لحاظ سیاسی فراگیر و از نظر اقتصادی منضبط رسید، و اجازه داد سیاست کشاورزی کمتر مداخله جویانه و “دولتی -دستوری” شود، بسیاری از محدودیت‌ها با “مقررات زدایی و رهاسازی” برداشته شد، بسیاری از وظایف به بخش خصوصی واگذار شد و این بخش‌ها می‌توانستند در تولید و تجارت بهتر این وظایف را انجام دهند و تمرکز بر مناطقی که بازار‌های هدف در آن وجود داشت بیشتر شد.
کد خبر: ۳۸۹۲۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۹
یادداشت حسین شیرزاد؛
ظهور پارادایم جدید تغییرات در ویژگی‌های محصول، الگوی کار در کشاورزی، تحولات در توزیع و مصرف در سراسر جهان، در فناوری، اندازه و ساختار شرکت‌ها در صنعت غذا، و در موقعیت جغرافیایی تولید و فرآوری و به نظر می‌رسد سرعت تغییرات مرتبا در حال افزایش است.
کد خبر: ۳۸۹۲۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۸
تحول صنعت غذا با تحول اقلیم و توسعه فناوری؛
یکی از حوزه‌هایی که شاهد بیشترین میزان تغییر در آینده خواهد بود، صنعت مواد غذایی است، به طوری که اوج گیری روش‌های مختلف مانند مهندسی ژنتیک در این مسیر تاثیر خواهد گذاشت. چهار رویکرد مهم در این خصوص عبارتند از: تغییر کشاورزی با رویکرد‌های جدید، مانند کشاورزی عمودی، کشاورزی دقیق، و ویرایش ژنوم / کاهش ضایعات مواد غذایی با سیاست‌های دولت و فناوری‌های جدید / تولید پروتئین‌های جایگزین، از جمله گوشت بر پایه گیاهی، گوشت کشت شده، حشرات و جلبک‌ها بسته‌بندی مواد غذایی به روش‌های نوآورانه برای کاهش آسیب، تازگی طولانی مدت و مبارزه با باکتری‌ها.
کد خبر: ۳۸۸۶۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۷
امنیت غذایی در خطر؛
کاهش قدرت خرید مردم به ویژه در حوزه محصولات غذایی از یک‌سو آنان را به زیر خط فقر هدایت خواهد کرد و از سوی دیگر کیفیت پایین زندگی، کاهش روابط و درنهایت بروز انواع بیماری‌ها در جامعه را رقم خواهد زد. «حسین روزبهانی» دکترای روانشناسی معتقد است که افزایش قیمت‌ها و در نتیجه حذف اقلام خوراکی از سبد خانوار اثرات زیادی بر خانواده و رشد جسمی و روحی فرزندان خواهد گذاشت. او این موضوع را از دو جنبه مورد بررسی و نقد قرار میدهد و می‌گوید که نداشتن تغذیه سالم و ناتوانی خانواده در تهیه خوراک مغذی مانع رشد فرزندان خواهد شد و احتمالا ارتباط بین اعضای خانواده را نیز کمرنگ خواهد کرد. در سال‌های اخیر و به ویژه در این چند ماه فشار مشکلات اقتصادی باعث حذف یا کاهش برخی اقلام غذایی مهم در رژیم غذایی خانواده‌ها شده است، اتفاقی که باعث جایگزین کردن موادی با ارزش غذایی پایین‌تر در سبد خانوار می‌شود. از نظر روزبهانی این اتفاق چند آسیب به همراه دارد. «کاهش مصرف مواد غذایی مناسب و مغذی به هفته‌ای یکی، دو بار، مواد پروتئینی را از کودک دریغ می‌کند. در این شرایط نه تنها رشد جسمی که رشد روانی او نیز مختل خواهد شد و به‌طور ناخواسته الگوی غذایی و سبک زندگی ناسالم را یاد می‌گیرد. وقتی فرد از کودکی مواد غذایی مفید ازجمله گوشت، مرغ، ماهی، پسته، بادام و... را در سبد غذایی روزانه و هفتگی خود نداشته باشد، در بزرگسالی هم به مصرف این مواد غذایی توجه نخواهد کرد.
کد خبر: ۳۸۸۳۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۴
در پی بحران منابع آب‌های زیرزمینی؛
اجرای کشت فراسرزمینی و محدودیت کشت محصولات آب بر و انتقال به آن سوی مرز‌ها از اولویت‌های جدی وزارت جهاد است. چندی پیش ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی گفته بود: با توجه به تغییرات اقلیمی و خشکسالی در کشور، باید از کشت‌های آب‌بر در مناطق بحرانی پرهیز و به سمت کشت‌های کم‌آب‌بر و سودآور پیش رویم.
کد خبر: ۳۸۷۴۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۲
دکتر حسین شیرزاد:
شرایط اقتصادی-مالی بازار جهانی کالاهای اساسی کشاورزی همچنان تحت تاثیر تورم، رویداد‌های شدید آب و هوایی، اختلالات زنجیره تامین، هزینه‌های بالای نهاده ها، و جنگ روسیه و اوکراین است و قیمت کالا‌ها را بالاتر از روند‌های تاریخی قرار داده است. وضعیت اوکراین به ویژه بر بازار‌های گندم و ذرت تأثیر گذاشته است. دکتر شیرزاد معتقد است: انتظار می‌رود که فشار‌های تورمی در اقتصاد‌های کشورهای کمتر توسعه یافته در سال ۲۰۲۳ ادامه یابد، زیرا همچنان با نرخ ارز بالای دلار آمریکا، کاهش ذخایر ارز خارجی و تاخیر در انتقال قیمت‌های انرژی بر فشار قیمتی کالاهای اساسی افزوده می‌شود.
کد خبر: ۳۸۶۷۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۰
تاریخ سیاسی؛
جنبش مشروطیت بدون شک از رویداد‌های مهم و تأثیرگذار در تاریخ تحولات سیاسی ایران محسوب می‌شود. اثرات این رویداد در زندگی فرهنگی و سیاسی مردم، از سایر حوادثی که تا آن تاریخ در کشورمان پدید آمده بود، عمیق‌تر بوده است. شکی نیست که نارضایتی عمیق جامعه ایران در سال‌های حکومت قاجار، ریشه اصلی اعتراضات مردمی علیه دولت و زمینه‌ساز شکل‌گیری نهضت مشروطیت بود.در این میان عواملی نیز بودند که سبب تسریع روند انقلاب شدند و در مسیر نهضت به منزله عامل محرک ایفای نقش کردند. در گزارش زیر، به مرور حوادث ۱۵ ساله مشروطیت پرداخته شده است.
کد خبر: ۳۸۵۲۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۰
توسعه بندر چابهار؛
وزیر بنادر و کشیترانی هند نیز با تأکید بر اینکه هند متعهد به افزایش ظرفیت، بهره‌وری و توسعه تجهیزات بندر چابهار است، اعلام کرد: پیشرفته‌ترین تجهیزات را در بندر چابهار مستقر می‌کنیم. دولت هند و ایران با یکدیگر همکاری می‌کنند تا پیشرفته‌ترین تجهیزات را در بندر چابهار مستقر کنیم و شرایط را برای افزایش ترافیک کالا و رونق این بندر، رقم بزنیم.
کد خبر: ۳۸۲۶۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۳۱
حسین شیرزاد تحلیلگر کشاورزی؛
واقعیت آن است که زنجیره جریان صادرات غلات از اوکراین، معروف به سبد نان اروپا، پس از عملیات ویژه نظامی روسیه مختل شده است و امنیت غذایی سراسر جهان را تهدید می‌کند. ترکیب پیچیده‌ای از کووید، تغییرات اقلیمی، گرمای هوا، خشکسالی و درگیری بحران، شدیدترین ناامنی غذایی را ایجاد کرده است. با ادامه جنگ اوکراین، ویژگی اصلی استراتژی روسی مشخص شده است.
کد خبر: ۳۸۲۱۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۸
دکتر حسین شیرزاد؛
گندم از گروه غلات است که در بیش از ۲۲۱ میلیون هکتار کشت می‌شود و بیش از هر محصول دیگری اراضی کشاورزی زمین را اشغال می‌کند. همچنین گندم با ۱۷۲ میلیون تن در سال‌های قبل از کووید بیشترین ارزش مبادله را داشت و همچنان دارد. گندم غذای اصلی برای اکثر جمعیت جهان، بزرگترین واردات مواد غذایی از نظر تناژ در کشورهای در حال توسعه و بخش عمده‌ای از کمک‌های غذایی اضطراری را نشان میدهد.
کد خبر: ۳۸۱۷۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
رهبر انقلاب در دیدار با پوتین:
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار با تأکید بر اینکه حوادث جهانی نشان‌دهنده نیاز ایران و روسیه به همکاری‌های روزافزون و متقابل است، افزودند: تفاهم‌ها و قرارداد‌های متعددی بین دو کشور از جمله در بخش نفت و گاز در جریان است که باید تا انتها پیگیری و عملیاتی شوند. همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه را بویژه در پی تحریم‌های غرب، ضروری و به نفع هر دو کشور است.
کد خبر: ۳۸۱۲۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۹
توفان گرانی‌ها در آشپزخانه‌ها؛
رییس یک بیمارستان خصوصی در شمال تهران، ضمن هشدار بابت تاثیر گرانی قیمت مواد غذایی بر کیفیت تغذیه بیمارستانی، پیش‌بینی کرد در هفته‌های پیش رو، تامین غذای گرم و به خصوص غذا‌های حاوی پروتئین برای بیماران بستری در بیمارستان‌ها، برای بسیاری از مراکز درمانی دولتی یا خصوصی غیرممکن شود. حتما در هفته‌های آینده و با این گرانی‌ها، نه فقط ما که از بیمارستان‌های نسبتا مرفه هستیم، بسیاری از بیمارستان‌ها، حتی آن‌هایی که گوشت یخ‌زده وارداتی می‌گیرند یا برنج غیرایرانی مصرف می‌کنند، قادر به تامین غذای با کیفیت برای بیمار نخواهند بود، چون این افزایش قیمت مواد غذایی، در بودجه هیچ بیمارستانی دیده نشده بود.
کد خبر: ۳۷۹۷۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۵
خطر ایجاد سوء تغذیه؛
مدیر کل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی می‌گوید: بیشترین آمار سوء تغذیه در مناطق محروم کشور از جمله استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان، خراسان جنوبی و... است. طبق گزارشی که انستیتو تحقیقات تغذیه ارائه کرده است، ۳۰ در صد خانوار‌های کشور با کمبود دریافت انرژی روزانه مواجه هستند.
کد خبر: ۳۷۹۴۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۹
تکثیر آسیب‌های اجتماعی؛
برخی از آمار و ارقام مطرح در گزارش حاضر نمی‌تواند مورد تائید پایگاه تحلیلی خبری شعار سال باشد. اما مسلما با آسیبی تشدید شده مواجه هستیم. بعنوان آگاه و فعال در حوزه مسائل اجتماعی در خصوص اثرگذاری مولفه اقتصاد بر تشدید سقط و همچنین بحث ضرورت‌های جوان سازی جمعیت در کشور هشدار می‌دهیم. فرمان جراحی اقتصادی با رویکرد نئولیبرال در ایران در دوره هاشمی فاجعه ساز شده بود و الان هم در حال تکرار است. آماده همکاری با دولت و ارایه مشاوره هستیم. لطفا بشنوید تا قبل از اینکه برای توسعه ملی پیامدزا و پرهزینه گردد.
کد خبر: ۳۷۸۸۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۷
اولویت بندی تخصیص ارز نیمایی؛
رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران گفت: برخی از واردکنندگان می‌خواهند از جیب ملت و ارز یارانه‌دار به واردات کالاهای مصرفی اقدام کنند، در حالی که ۷۰ تا ۸۰ درصد ارز نیمایی برای واردات نهاده‌های تولید و مواد اولیه و ماشین‌آلات اختصاص می‌یابد.
کد خبر: ۳۷۸۸۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۶
بحران جهانی امنیت غذایی؛
براساس نقشه بین‌المللی امنیت غذایی ایران در زمره کشورهای پرخطر قرار دارد که استان‌های هرمزگان، کهگیلویه‌وبویراحمد و سیستان‌وبلوچستان در دسته بسیار ناامن و استان‌های خوزستان، کرمان، ایلام و بوشهر در دسته ناامن قرار دارند. ایران در سال‌های گذشته به دلیل تحریم‌های طولانی‌مدت بین‌المللی دچار رکود اقتصادی شده است. افزایش قیمت مواد غذایی و کاهش یارانه‌ها به طور مستقیم بر وضعیت امنیت غذایی در میان جمعیت فقیر و آسیب‌پذیر تأثیر گذاشته است. ازجمله تولید نوسانات کشاورزی، افزایش قیمت مواد غذایی، بلایای طبیعی مانند زلزله، سیل و خشکسالی و بی‌ثباتی سیاسی کشورهای همسایه تأثیر منفی بر امنیت غذایی مردم خواهد داشت.
کد خبر: ۳۷۸۷۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۴
عدم‌وجود برنامه مدون منابع ارزی؛
وزیر صمت اخیراً طی‌نامه‌ای اختصاص ۱میلیارد دلار به واردات اپل در سال گذشته را نشان‌دهنده وضعیت مناسب ارزی و توجیه‌گر آزادسازی واردات خودرو دانسته؛ این در حالی است که تداوم واردات یک کالای لوکس بیش از هرچیز حاکی از عدم‌وجود برنامه مدون منابع ارزی است.
کد خبر: ۳۷۸۵۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۱